De kalkoven staat op de gemeentewerf in Appingedam en was voor de restauratie omgeven door hekken omdat het er niet meer veilig was. Het rijksmonument is in 1900 gebouwd en was tot 1960 in gebruik. Sindsdien werd de kalkoven niet meer onderhouden en dreigde deze in elkaar te storten. Jurriëns Noord heeft de kalkoven in anderhalf jaar tijd gerestaureerd en in goede staat teruggebracht.

Historie van de kalkoven

Kalkovens zoals die in Appingedam stonden voornamelijk in het noorden van het land. Vaak dichtbij steenfabrieken en aan het water, zodat de benodigde schelpen en turf per schip konden worden aangevoerd. De schelpen kwamen uit de Waddenzee en de Noordzee. De turf kwam dan weer uit de veenkoloniën. De kalk werd voornamelijk gebruikt om te metselen, maar ook voor andere doeleinden zoals het zuiveren van bietensap in een suikerfabriek of voor de landbouw. De metselkalk werd overbodig toen de cementindustrie op gang kwam in de jaren dertig van de vorige eeuw. De kalkoven in Appingedam is daarna nog voor lange tijd (tot 1960) in gebruik geweest.

Duizenden stenen vervangen

De oven is in 1900 opgericht door de familie Dijkstra in Appingedam. Tot 1960 was hij in gebruik. Sinds de gemeente de kalkoven heeft overgedragen aan de stichting zijn er door Jurriëns Noord verschillende restauratiewerkzaamheden uitgevoerd. Zeker duizend stenen zijn uit de oven gehaald en vervangen. Het casco metselwerk was dusdanig aangetast dat vele stenen gescheurd waren of los lagen. Deze stenen zijn uitgeboet (het voorzichtig verwijderen van metselwerk met als doel het later terug te plaatsen). Soms tot wel twee tot drie stenen diep. De stenen die heel waren zijn hergebruikt, maar er zijn ook enige honderden (gebruikte) stenen bijgekocht. Daarna zijn alle scheuren en uitgeboete stenen weer ingeboet met mortel op kalkbasis. De metselaar heeft de stenen met nieuwe mortel geplaatst. Het gehele casco voegwerk is middels kappen verwijderd, schoongeblazen, schoongespoten en vervolgens platvol gevoegd met een voegmortel ook op kalkbasis. Het gehele aanblik heeft hierdoor een metamorfose ondergaan.

Ook het metselwerk aan de binnenzijde is op een vergelijkbare wijze aangepakt. Doordat de oven jaren niet meer werd gebruikt was er veel vocht in het metselwerk getrokken. Dit heeft veel schade veroorzaakt. Door de ventilatie te verbeteren en het nieuwe voegwerk aan de buitenzijde was na enige maanden het resultaat al goed te merken.