Opklimmen tot uitvoerder? Kennis is macht, karakter is meer

Publicatie: Volandis

Wat doe je als je er tijdens je stage achter komt dat werken in de bouw veel leuker is dan de studie bouwkunde? Mirthe Alkema (28 jaar), uitvoerder bij Friso Bouwgroep, trok de stoute schoenen aan en vroeg aan haar school of ze haar opleiding af mocht maken naast een parttime baan bij Friso. Dat mocht en ondanks de studievertraging van twee jaar legde ze zo wel de basis voor haar liefde voor het bouwbedrijf. “Ik kan hier gerust 40 jaar werken.”

Sociaal, nieuwsgierig, direct en correct. Het zijn volgens Alkema dé eigenschappen die je als ‘bouwvrouw’ nodig hebt om jezelf staande te houden in deze soms pittige mannenwereld. Ook moet je stevig in je schoenen staan. “In Zaandam heb ik na mijn stage als assistent-uitvoerder een project gedaan. Toen zat ik lager in functie om mijzelf daar echt bewust van te zijn. Maar nu merk ik wel dat het meehelpt als je kennis hebt”, blikt Alkema terug op de periode waarin ze naast haar studie al parttime voor Friso werkte. “Kennis is macht. Met kennis loopt een ander niet over je heen en kom je zelfverzekerder over. Je hoeft niet alles aan te nemen, maar kunt zeggen: ‘Wat je nu zegt, klopt niet.’ Kennis helpt dus erg. Het is belangrijk om zelfverzekerdheid uit te stralen.”

Behoud je karakter

“Als ik de kennis toch niet heb, los ik het op met karakter. Ik meld dat ik erop terugkom, win kennis in en kom erop terug met een gepaste oplossing. Dit komt zelfverzekerder over dan het antwoord ‘Ik weet het niet.’ Je moet ook altijd jezelf zijn”, legt Alkema uit. “Dus je eigen karakter behouden, is belangrijk. Ik ben erg nieuwsgierig en sociaal. En gewend om op iedereen af te stappen. Om je als vrouw in deze wereld staande te houden, moet je het juiste karakter hebben. Dus wat socialer en nieuwsgieriger zijn. En niet bang aangelegd zijn. Niet iedere vrouw is geschikt om als uitvoerder te werken. Ik ben er trots op hoe ik mijn loopbaan stap voor stap heb opgebouwd.”

Interesse in de bouw

Alkema kwam al vroeg met de bouw in aanraking, maar werd in haar jeugd onbewust ook al een aantal keer geprikkeld door de technische kant van deze sector. “Ik woonde op Vlieland en in de tuin werd een berging gebouwd met een schuur erbovenop. Een bijzondere constructie, vanwege de hoogteverschillen op het eiland. De berging is half in de duinen gebouwd en in het zand verwerkt. Terwijl de garage vlak loopt met de weg achter het huis. En het huis loopt vooraan weer vlak met de Dorpsstraat”, vertelt de uitvoerder van Friso. “Toen die gebouwd werd, stond ik vaak op de trampoline te kijken. Zo van: wat gebeurt hier allemaal? Ik vond het mooi om dat te zien.”

Mirthe Alkema had er studievertraging voor over om haar opleiding af te ronden naast parttime werken bij Friso | Foto: Martina Ketelaar

De tweede keer dat ze geprikkeld werd om de bouw in te gaan, was in het vierde jaar van het vmbo. “In dat examenjaar zijn we op studiereis geweest. Ik ben toen bij de aanleg van de tweede Maasvlakte geweest. Daar hebben we een projectleider bezocht en ik weet nog dat ik daar zei: ‘Ik wil de bouw in of iets bouwen.’ Via de havo heb ik mijzelf ingeschreven voor de hbo-opleiding bouwkunde. Ik kwam er al snel achter dat ik goed had gekozen en dat was een hele opluchting.”

Verliefd op Friso

“De veelzijdigheid in baankeuze trok mij aan in de bouwopleiding. En ik mocht graag samenwerken. Dat vond ik terug in de opleiding. Gelukkig in combinatie met techniek. Mijn interesse was heel breed, want constructies vond ik ook erg mooi. Ik dacht eerst dat ik het liefst de kant van constructieleer op wilde, maar pas tijdens mijn stage buiten, in de uitvoer, dacht ik: nu weet ik zeker dat ik uitvoerder wil worden”, verklaart Alkema de liefde voor haar huidige functie bij Friso. “Ik wil deze functie nog wel tien jaar blijven uitvoeren. En dan wellicht doorgroeien naar de functie van projectleider. En uiteindelijk bedrijfsleider worden. Dat lijkt mij ook leuk. In ieder geval zie ik mijzelf wel 40 jaar bij Friso werken. Dit bedrijf bevalt mij erg goed.”

Eigen baan gecreëerd

Dat Friso en Alkema een match waren, ontdekte ze al tijdens haar eerste stage in 2017. “Ik vond de stage leuker dan naar school gaan. Dat was de eerste keer dat ik op de bouw terechtkwam. Ik dacht toen: kan ik niet wat meer werken en dat met leren combineren? Zoals je ook bij de mbo’s ziet. Mijn motivatie voor school zakte weg toen ik het werk prachtig begon te vinden. Ik wilde liever werken dan leren. We moesten op de opleiding veel tekenen om het vak te leren. Dat vond ik minder leuk. Ik heb mijn docenten gevraagd of ik school kon combineren met een parttime baan bij Friso. Dat mocht en ik ben bij Friso blijven hangen. Ik heb er ook mijn scriptie gedaan.”

“De scriptie ging over onnodige transportbewegingen in de seriematige woningbouw. Toen ben ik voor mijn scriptie met de uitvoerder meegehobbeld naar het volgende klusje. Toen ik mijn scriptie had gehaald, hebben we er niet veel woorden aan vuil gemaakt. Het was eigenlijk een heel vrij gesprek met de directeur. Zo van: ‘Zou je willen blijven?’ Dat geeft wederzijds veel vertrouwen aan. Ik heb ook bij een ander bedrijf stagegelopen, maar ik had vanaf het begin met Friso een enorme klik. Hoe dat komt? Dat je je kwetsbaar kunt opstellen en alle collega’s kunt bellen als je ze nodig hebt. Iedereen staat voor elkaar klaar, en dat maakt dit bedrijf echt uniek.”

“Ze zijn behulpzaam en lachen mij niet uit dat ik iets niet weet. Het is een heel familiair bedrijf en ik denk dat dat de klik maakte. Ik voel mij hier heel erg veilig. We hebben meer dan 500 mensen in dienst, het bedrijf is heel groot. Je werkt echter vaak binnen diverse vakgebieden en je komt hierdoor altijd dezelfde collega’s tegen waar je mee samenwerkt”, zegt Alkema. “De samenwerking is hierdoor heel prettig.” Dat Alkema zich veilig voelt bij Friso, blijkt ook uit het feit dat ze haar directeur op de man af durfde te vragen om een volgende stap te zetten. “Ik wilde graag doorgroeien naar de functie van uitvoerder. Hij had al vrij snel een project op de plank liggen en ik kreeg zo een kans om mijzelf te bewijzen als uitvoerder. Ik werd daarmee de eerste vrouwelijke uitvoerder bij Friso.”

Eerste grote klus op Schiphol

“Het voormalige P4 Lang Parkeren van Schiphol hebben we getransformeerd naar het grootste Car Rental Service Centre van Nederland. Je moet het zien als vijf grote gebouwen van dertig bij dertig meter. Het voorste gedeelte is een kantoor en het grootste deel bestaat uit een loods met een grote wasstraat erin. Er zitten dus mensen op kantoor om aanvragen in behandeling te nemen, en ondertussen worden auto’s gehaald en gebracht. De teruggebrachte auto’s worden schoongemaakt in de wasstraat en daarna weer buiten geparkeerd totdat de volgende klanten ze huren. Dat gaat zo maar door”, is Alkema trots op het project. “Het was een leerzame periode.”

Mirthe Alkema: "Het project bij Schiphol was erg uitdagend. Ik moest echt flexibel zijn" | Foto: Martina Ketelaar

“We zijn in september 2023 begonnen en waren voor de bouwvak in 2024 weer klaar. Schiphol is tevreden en wij zijn ook blij met de samenwerking met Schiphol. Schiphol heeft ons als bedrijf uitgekozen vanwege onze flexibiliteit. Dat vond ik ook het uitdagende. Sommige dingen werden last minute gewijzigd. Ik heb dus echt geleerd om flexibel te zijn. In het begin wilde ik niet te veel van de planning afwijken, maar ik heb geleerd om meer in oplossingen te denken en de knop om te zetten. Je moet het dan gewoon doen”, zegt Alkema, die voor verschillende uitdagingen kwam te staan tijdens de bouw. “De grote regenval heeft bij dit project voor veel uitdagingen gezorgd.”

Advies aan jonge vrouwen

“We moesten ongeveer honderd poeren storten en spaarden vier bij vier meter van anderhalve meter diepte uit het asfalt en de grond. Waar asfalt ligt, blijft geen water liggen, dus al het water kwam in de gaten terecht. Met pompcapaciteit moesten we de poeren drooghouden. Er waren dus veel pompen nodig. Dat moet je dan toch oplossen. Daar word je flexibel en creatief van”, meent Alkema. Nu ze op jonge leeftijd al veel bereikt heeft in de bouw, kan ze ook gericht advies geven aan jonge bouwvrouwen die net van de opleiding komen. “Loop mee in de uitvoering. Je maakt kennis snel eigen en weet zo direct wat je kan verwachten in deze mannenwereld. En heb geduld. Wees niet bang dat je alleen met mannen werkt. Mijn werkdagen zijn echt heel gezellig.”